Ülkemizdeki sosyal sigorta kollarından yapılan yardımların bir bölümü kısa vadeli sigorta kollarından, bir bölümü de uzun vadeli sigorta kollarından yapılmaktadır. İş kazaları, meslek hastalıkları, analık ve hastalık sigortaları 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda düzenlenen kısa vadeli sigorta kollarıdır. İşsizlik sigortası da kısa vadeli bir sigorta koludur. Ancak, 4447 sayılı ayrı bir kanunla düzenlenmiştir. Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları uzun vadeli sigorta kolları olarak 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda düzenlenmiştir. Genel sağlık sigortası da aynı kanunda yer alan ve adından da anlaşılacağı gibi sağlık hizmetlerini düzenleyen sigorta koludur.
İşçinin işverenin makinesine zarar vermesi ilişkin olarak taraflar arasında ortaya çıkan uyuşmazlığa ne ad verilir?
Uyuşmazlığın niteliği bakımından ise toplu iş uyuşmazlığı, hak uyuşmazlığı ve çıkar (menfaat) uyuşmazlığı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.Hak uyuşmazlığı, adından da anlaşılacağı üzere taraflardan birinin diğer tarafın bir hakkını ihlal etmesiyüzünden çıkan ve çözüm tarzını, aralarındaki ilişkileri düzenleyen sözleşmede ya da mevzuatta bulanuyuşmazlıktır. İşverenin işçiye ücret ödememesi veya işçinin işverenin makinesine zarar vermesi hak uyuşmazlıklarına örnektir.Çıkar uyuşmazlıkları ise, mevcut çalışma koşullarında ekonomik ve sosyal bakımdan değişiklik yapılmasına ilişkindir. Ücretlerin arttırılması, çalışma sürelerinin azaltılması çıkar uyuşmazlıklarına örnektir.Çıkar uyuşmazlıkları yeni bir toplu iş sözleşmesi yapmaya çalışırken, yeni ve daha ileri düzeyde haklar talepedilirken taraflar anlaşamadığı için çıkan uyuşmazlıklardır.
Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi kaç yıldır?
Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi 5 yıldır. Doğru cevap E'dir.
Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ile sendika ve konfederasyonlara bazı yasaklar getirilmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu yasak kategorisi içinde yer almaz?
Sendika ve konfederasyonlara faaliyetler konusunda getirilen serbestiye koşut olarak, 2821 sayılı Kanunda olduğu gibi 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ile de bazı yasaklar getirilmiştir. Söz konusu yasaklar, “Amaca Yönelik Yasaklar”, “İşçi ve İşveren İlişkilerinde Yasaklar”, “Ticari Faaliyet Yasağı” ve “Gelirlerini Üyeleri ve Mensupları Arasında Dağıtma Yasağı” şeklinde dörde ayrılır.
İş güvencesinden süreli fesih yoluyla ve geçerli bir sebebe dayanılmaksızın işten çıkarılan işçilerin tümü değil, işyerinde en az altı ay kıdemi bulunanlar faydalanabilmektedir. Buna ek olarak söz konusu güvenceden faydalanabilmek için aşağıdaki şartlardan hangisinin sağlanmış olması gerekmektedir?
İş güvencesinden süreli fesih yoluyla ve geçerli bir sebebe dayanılmaksızın işten çıkarılan işçilerin tümü değil, işyerinde en az altı ay kıdemi bulunan ve en az otuz işçinin çalıştığıişyerinde çalışan işçiler yararlanabilecektir.
Aşağıdaki ülkelerin hangisi sosyal güvenlik sistemini 1982 yılından itibaren tamamen özelleştirmiştir?
Sosyal güvenlik sistemini bireysel-özel fonlama esasına dayandırması nedeniyle Şili’nin bu açıdan özel bir yeri vardır. Şili, sosyal güvenlik sistemini 1982 yılından itibaren tamamen özelleştirmiştir. Bireylere sosyal güvenlik primlerini, özel sigorta şirketlerinin veya bankaların kurdukları özel fon yönetimi kuruluşlarına ödeme zorunluluğu getirilmiştir. Bu sistemde, bireysel tasarruf (fon) yönetimi esası benimsenmiştir. Sigortalılar, emeklilik fonlarını seçme ve bir fondan diğerine geçme hakkına sahiptirler
Aşağıdakilerden hangisi iş hukukunun özel kaynaklarındandır?
İş hukukunun özel kaynakları, farklı çıkar gruplarını temsil eden işçi ve işveren taraflarının serbestçe belirledikleri ve ortaklaşa meydana getirdikleri ya da geleneksel olarak kabul edilebilir özellikler kazanmış kurallardır. Bu kaynaklar bizzat taraflarcaoluşturulan özel nitelikteki kaynaklardır. Toplu iş sözleşmesi de bunlardan birisidir.
Söz konusu Kanun ile kamu kurum ve kuruluşlarının işçi statüsü dışındaki bir kadro ve pozisyonunda daimi suretle çalışan, adaylık veya deneme süresini tamamlamış kamu görevlilerine işkoluna (hizmet koluna) göre sendikalaşma hakkı tanınmıştır. Ayrıca kamu görevlilerinin kuracakları sendikaların kuruluş işlemleri, sendika tüzüğü, organlar ve organların görevleri Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’na paralel bir biçimde düzenlenmiştir. Ancak kamu görevlileri sendikalarına grev hakkı tanınmamıştır.
Aşağıdaki sebeplerden hangisi "işyeri içi" fesih sebepleri arasında gösterilebilir?
Talep ve sipariş azalması; dış pazar kaybı; hammadde sıkıntısı ve enerji sıkıntısı gibi sebepler işyeri dışından kaynaklanan sebeplerdir. İşyerinin daraltılması ise işyeri içi sebeplere örnek gösterilebilir.
